عموم مستخدمین دولتی حق دارند با رعایت یکی از دو شرط ذیل تقاعدخود را از خدمت بخواهند:
۱- پس از سی سال خدمت و شصت سال عمر.
۲-در صورت داشتن ۵۵ سال عمر و ۲۵ سال خدمت مشروط بر اینکه ۲۰ سال آن را متصدی شغل بوده باشدو هرگاه تحلیل قوا و ضعف و پیری مانع نشود و مایل باشد تا سن ۷۰ نیز میتواند مشغول خدمت باشد ولی در ۷۰ سالگی باید حتماً از خدمت معاف شوند. دولت نیز می تواند با شرایط یک و دو مستخدمی را متقاعد نماید.(ماده ۴۳ قانون استخدام کشوری مصوب ۲۲ آذر ۱۳۰۱خورشیدی)
هر یک از مستخدمین که بر طبق ماده ۴۳ تقاعد خود را تقاضا نمود یا متقاعد شد حق اخذ حقوق تقاعدی از دولت خواهد داشت و ابتدای آن از روزی است که مقرری خدمت داده نمی شود.(ماده ۱۴۴ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۰۱/۹/۲۱خورشیدی)
میزان حقوق تقاعدی مساوی است بایک شصتم حد وسط مقرری سه ساله اخیر خدمت ضرب در عدد سنوات خدمت. (ماده ۴۵ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۰۱/۹/۲۱خورشیدی)
مستخدمینی که علیل یا به واسطه حادثه ناقص شده و از کار کردن باز بمانند بدون رعایت مدت خدمت ثلث بلاکسر مقرری آخرین خدمت خود را مادام العمر بهطور وظیفه دریافت می دارند ولی هرگاه حادثه مذکور در نتیجه ایفاء وظیفه یا برای نجات شخصی از مهلکه روی دهد دو ثلث بلا کسر مقرری مزبور در حق آن شخص برقرار خواهد شد با رعایت اینکه ثلث یا دو ثلث مذکور از میزان حقوق تقاعدی که ممکن بود مطابق ماده ۴۵ به مستخدم مزبور داده شود کمتر نباشد والا مبلغ اکثر را دریافت خواهند نمود. (ماده ۴۶ قانون استخدام کشوری ۱۳۰۱/۹/۲۱خورشیدی)
هرگاه یکی از مستخدمین که به سن تقاعد رسیدهاند اعم از آنهایی که در سر خدمت هستند یا آنهایی که متقاعد شده اند فوت نمایند نصف حقوق تقاعد دریافت میکرده است یا ممکن بود اخذ نماید به طور تساوی به ورثه قانونی که در ماده ۳ قانون وظایف مورخ ۱۹ ربیع الاول ۱۳۲۶ تصریح شده است به علاوه برادر و خواهری که در کفالت متوفی بودند داده میشود هرگاه در نتیجه ایفای وظیفه کشته شود یا فوت نماید به جای نصف دو ثلث آن حقوق در حق ورثه برقرار میشود و حق اخذ وظیفه برای وراث از روز بعد از فوت یا قتل خواهد بود.(ماده ۴۷ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۰۱/۹/۲۱خورشیدی)
این ماده به موجب قانون ۲۸ اسفندماه ۱۳۱۰ نسخ واصلاح شده است.
مستخدمینی که قبل از رسیدن به سن تقاعد فوت میشوند و مشمول مقررات قسمت اخیر ماده ۴۷ نیستند معادل یک ثلث از اصل کسوراتی که به صندوق تقاعد و وظایف وراث مستخدمین دادهاند به ورثه آنها که در قسمت اولی همان ماده تصریح شده است دفعتابالسویه پرداخت خواهد شد.(ماده ۴۸ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۰۱/۹/۲۱خورشیدی)
وراث مستخدمینی که مطابق ماده ۴۷ مستحق اخذ وظیفه از دولت می شوند باید شرایط زیر را دارا باشند:
۱- ورثه ذکور کمتر از ۲۰ سال داشته باشد.
۲-ورثه اناث شوهر اختیار نکرده باشد.
سهمی وراث ذکورکه ۲۰ سال دارند یا بعدبه این سن برسند و سهمی ورثه اناث که شوهر اختیار کرده یابعد اختیار نماید و همچنین سهمی آنهایی که فوت شوند به سهمی سایر وراث افزوده میشود.(ماده ۴۹ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۰۱/۹/۲۱خورشیدی)
هرگاه اشخاصی که به موجب این قانون حقوق تقاعدی میگیرند مرتکب تقصیری شوند که به موجب حکم عدلیه اصالتاً یا تبعاً از حقوق اجتماعی محروم شوند از حقوق تقاعدی شخصا محروم خواهند بود لیکن با عائله آنها همان رفتاری خواهد شد که با وراث متوفیین متقاعدین از خدمت می شود.(ماده ۵۴ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۰۱/۹/۲۱خورشیدی)
بازنشستگی مضاعف:
با داشتن حقوق تقاعدی یا وظیفه اخذ هرگونه مواجب و مستمری دیگری از خزانه دولت ممنوع است واگر شخص متقاعد به مقتضیاتی مجدداً مرجع خدمت موظفی در ادارات دولتی بشود در مدت تصدی آن خدمت حقوق تقاعدی را دریافت نمیکند ولی مدت خدمت جدید او منظور و پس از خروج از خدمت از بابت این مدت به میزانی که در ماده ۴۵ مقرر است بر حقوق سابق او افزوده میشود.(ماده ۵۵ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۰۱/۹/۲۱ خورشیدی)
توقیف حقوق بازنشستگی:
به جز موارد استیفای حقوق دولت توقیف حقوق تقاعدی در قبال محکومیت حقوقی یا عناوین دیگر از این قبیل اکیدا ممنوع است.(ماده ۵۶ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۰۱/۹/۲۱ خورشیدی)