رسیدگی به دلایل به خواهش یکی از متداعیین و یا به نظر خود محکمه به عمل می‌آید. ولی محکمه وقتی به رسیدگی دلایل اقدام می کند که در باب صحت آن مابین طرفین منازعه باشد.(ماده ۳۰۵ قانون اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۲۹۹/۸/۲۹خورشیدی)
رسیدگی به دلایل در جلسه علنی محکمه به عمل می‌آید به استثنای مواردی که موافق قانون رسیدگی را می توان به یکی از اعضای محکمه اول کرد (ماده ۳۰۶ قانون اصول محاکمات حقوقی مصوب۱۲۹۰/۸/۲۹ خورشیدی)
تاریخ و محل رسیدگی به طرفین اطلاع داده می‌شود و منوط به میل متداعیین است که خودشان حاضر شوند یا وکیل بفرستند (ماده ۳۰۷ قانون اصول محاکمات حقوقی مصوب۱۲۹۰/۸/۲۹ خورشیدی)
(موادقانون فوق طی ماده۱۸۰قانون اجرای احکام مدنی مصوب۱۳۵۶/۸/۱ وبقیه موادبا ماده۷۸۹قانون آیین دادرسی مدنی مصوب۱۳۱۸/۸/۱ خورشیدی منسوخ گردیده)