جستجوی بیشتر..

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
elementor_library
elementor_font

تعارض ادله

تعارض ادله

تعریف

تعارض ادله، به معنای تنافی میان مدلول و به نظر برخی دلالت دو یا چند دلیل است، به گونه‌ای که هر یک مدلول دیگری را نفی کند، مثل این که شارع بگوید: «ان ظاهرت فاعتق رقبه» و بعد بگوید: «لا تملک رقبه کافره»؛ که طبق دلیل اول، آزاد کردن رقبه کافر جایز، و طبق دلیل دوم، غیر جایز است.

معنای تعارض در لغت

تعارض در لغت به معنای یکدیگر را پیش آمدن، متعرض یکدیگر شدن و معارضه کردن با هم و معارضه به معنای در برابر دیگری پیش آمدن است.

معنای اصطلاحی تعارض

در اصطلاح اصول فقه ، تعارض ، تنافی داشتنِ مقتضای دو یا چند دلیل با یکدیگر است، به طوری که با هم متضاد یا متناقض باشند، مانند آن‌که دلیلی بر وجوب کاری دلالت کند و دلیلی دیگر بر حرمت یا واجب نبودن آن.

جایگاه مبحث تعارض در علم اصول

مبحث تعارض ادله، به سبب تأثیر و اهمیت آن در استنباط احکام فقهی ، از مهم‌ترین مباحث اصول فقه است و در منابع اصولی همواره فصلی را به آن اختصاص داده‌اند؛ ازین‌رو، بیشتر محققان اصولی این مسئله را در شمار مسائل علم اصول آورده و از دیدگاهی که آن را مبحثی فرعی و استطرادی دانسته، انتقاد کرده‌اند.

حکم

در تعارض میان دو یا چند دلیل، اصولیون شیعه به ترتیب زیر عمل می‌کنند:
۱. نخست سعی می‌شود تعارض موجود از طریق جمع عرفی ، مرتفع گردد؛
۲. اگر جمع عرفی مقدور نشد، هر یک از آنها که راجح باشد، اخذ و دیگری کنار گذاشته می‌شود؛
۳. در صورت عدم رجحان یکی بر دیگری ( تعادل ادله )؛ قاعده تخییر یا تساقط بنا به اختلافی که وجود دارد جاری می‌شود.

جستجوی بیشتر..

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
elementor_library
elementor_font